Agnieszka Radwan-Stefańska o festiwalu „Pieniny-Kultura-Sacrum”

Janusz Wojtarowicz: Może Pani opowiedzieć krótko o tym jak rozpoczął się cykl letnich festiwali pn. „Pieniny-Kultura-Sacrum”?

Agnieszka Radwan-Stefańska: W listopadzie 2009 roku w kościele pw. Chrystusa Dobrego Pasterza w Krościenku n. Dunajcem zostały oddane do użytku organy. Instrument ten posiada wysoką jakość artystyczną, która umożliwia wykorzystanie go do celów koncertowych. W okresie letnim w wielu miejscowościach Polski odbywają się koncerty muzyki organowej, kameralnej i sakralnej z udziałem renomowanych artystów. Przestrzeń kościoła, szczególnie podczas gorących miesięcy wakacyjnych, stanowi znakomite miejsce do spędzenia chwili czasu i kontaktu ze sztuką. Muzyka organowa jest łączona z występami innych instrumentalistów, śpiewaków, także chórów i orkiestr. Koncerty gromadzą liczną grupę sympatyków muzyki. Stanowią ofertę kulturalną, adresowaną nie tylko do mieszkańców tych miejscowości, ale są także wyśmienitą i godną propozycją spędzenia wolnego czasu przez turystów, odwiedzających w celach wypoczynkowych miejscowości turystyczne. Do grona miejscowości licznie odwiedzanych latem przez gości z różnych stron Polski niewątpliwie należy, położone w malowniczej dolinie, Krościenko n. Dunajcem.

Nazwa Festiwalu wskazuje jednocześnie na trzy wymiary przedsięwzięcia: Pieniny - umiejcowienie go w określonym geograficznie rejonie Polski, Kultura - tworzenie i promocję kultury wyższej oraz Sacrum - zwrócenie uwagi na proweniencję i sakralny wymiar prezentowanej sztuki. Można wyrazić nadzieję, że tak sformuowana idea utrzyma się wraz z Festiwalem przez kolejne lata. Urozmaicone programy koncertów, wybitni artyści, jak również połączenie muzyki klasycznej z tutejszym folklorem, co stanowi ewenement w tego rodzaju formule festiwalowej, spotykają się corocznie z dużym zainteresowaniem gości przebywających na terenie Gminy Krościenko oraz sympatyków muzyki, na stałe tam mieszkających. Stają się również formą edukacji muzycznej dla mieszkańców, szczególnie młodzieży, którzy nie mają dostępu do tzw. kultury wyższej w najbliższej okolicy.

Dużo pracy kosztuje Panią organizacja festiwalu i co jest najtrudniejsze?
Postawiono kiedyś kontrowersyjną tezę, że „byt kształtuje świadomość”. I właśnie ten byt zdaje się być sprawą najtrudniejszą w przygotowaniu Festiwalu. Chodzi o zabezpieczenie środków finansowych dla jego realizacji, a są to honoraria dla wykonawców, promocja, przygotowanie instrumentów i cała logistyka. Pewnie gdybym zaczęła to podliczać i zastanawiać się jak to będzie, to nic by z zamiarów nie wyszło.  W przypadku organizowania Festiwalu „Pieniny-Kultura-Sacrum” jest chyba troszkę inaczej. Najpierw jest zamiar, nawet determinacja i wielka wiara, że da się to wszystko jakoś sfinansować. Oczywiście, gdyby tych środków było więcej, to i rozmach festiwalu mógłby być znacznie większy. Ale cieszę się, że jest tak jak jest i udaje się zachować godny i naprawdę wysoki poziom artystyczny proponowanych koncertów. Nie chodzi tu zatem o ilość, ale jakość, o którą jestem również i w tym roku spokojna.

Muzycy w większości odpowiadają pozytywnie na propozycję wzięcia udziału w pienińskim festiwalu?
Tak jest. Dzieje się tak przede wszystkim dla kultury, w ponadczasową misję której wierzy przede wszystkim artysta, dla sacrum, które od wieków stanowi źródło inspiracji i natchnienia w procesie twórczym, a także dla Pienin, które każdy chętnie odwiedzi. Zatem „Pieniny-Kultura-Sacrum”.

Kto w jakiś szczególny sposób Panią wspiera?
Tegoroczna edycja festiwalu zostanie zrealizowana dzięki życzliwości podmiotów i osób, które, wrażliwe na potrzeby kultury, pozytywnie odpowiedziały na zaproszenie do współorganizacji tego wydarzenia. Są to: ZEW Niedzica S.A. – Mecenas Festiwalu, Starostwo Powiatowe w Nowym Targu, Pensjonat Crosna Spa z Krościenka n.D., Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Krościenku n.D. oraz Drukarnia VERAPRINT. Nie sposób nie docenić życzliwej współpracy gospodarzy świątyń – ks. Henryka Homoncika oraz ks. Mieczysława Szlagi, nowego proboszcza parafii w Sromowcach Wyżnych, bez których przecież trudno by było o czymkolwiek w rzeczonym zakresie mówić. Organizatorem Festiwalu jest, jak w roku ubiegłym, Stowarzyszenie Artystyczne PianoClassic.

Jaka była frekwencja w roku 2012 na koncertach?
Każdorazowo podczas koncertów świątynie były wypełnione sympatykami muzyki. Z roku na rok frekwencja jest coraz lepsza. I mam nadzieję, że ta tendencja się utrzyma. Co roku na cały festiwal drukowanych jest 1000 programów. Co roku wszystkie zostają rozdane. I często ten 1000 wciąć jest mało.

Na koncerty przychodzą raczej mieszkańcy Pienin, czy turyści?
Niewątpliwie większą część festiwalowej publiczności stanowią osoby przyjezdne, to nic nowego i zaskakującego, tak bowiem dzieje się w przypadku wszystkich tego rodzaju wydarzeń kulturalnych, organizowanych w miejscowościach turystycznych. Zadowoleniem napawa fakt, iż przez te trzy lata powstała już grupa, można powiedzieć w stałym składzie, rekrutująca mieszkańców Krościenka i Pienin, którzy praktycznie co tydzień uczestniczyli w koncertach. Co ważne, są wśród nich także młodzi ludzie, którzy nawet zaangażowali się w zeszłym roku przy organizacji festiwalu jako wolontariusze (podczas tegorocznej edycji Festiwalu też takowe osoby będą brać udział).

Jaki jest koszt organizacji festiwalu i czy trudno było pozyskać sponsora a może sponsorów?
Koszt organizacji festiwalu, jeśli porówna się z budżetem wielkich wydarzeń muzycznych, jest niewiarygodnie niski. Jeśli natomiast przyłożyć skalę inicjatyw w zakresie kultury czy rozrywki kreowanych na miejscu lub w okolicy, to podejrzewam, że koszt organizacji naszego festiwalu jest znacząco wyższy. Tak więc zależy, jakie punkty odniesienia przyjąć. Jeśli chodzi o pozyskanie sponsorów, to zawsze jest trudno. Nie jest niestety tak, że ktoś przychodzi i oferuje pieniądze na tego rodzaju wydarzenia. Ale na szczęście w dzisiejszej przestrzeni społecznej znajdują się również osoby, bo wszystko zależy przecież w ostateczności od dobrej woli konkretnych ludzi, które doceniają wartość kultury jako trwałego fundamentu określającego tożsamość i warunkującego rozwój cywilizacyjny społeczeństwa.

Jakaś ciekawostka odnośnie tegorocznej edycji?
Różnorodność stylistyczna prezentowanej literatury muzycznej, wzbogacona zróżnicowaną estetyką wykonawczą, reprezentowaną przez poszczególnych artystów, pozwoli poznać istotną część światowego dziedzictwa muzycznej kultury. Wśród zaproszonych gości w tym roku znajdą się między innymi organiści: Andrzej Chorosiński, Adam Klarecki, Bogdan Narloch oraz Marek Stefański. Ale nie tylko muzyka organowa będzie rozbrzmiewać w pienińskich świątyniach. Wystąpią również: flecistka Barbara Świątek-Żelazna, saksofonista Andrzej Rzymkowski, trębacz Roman Gryń oraz duet wokalny Agnieszki i Tomasza Kuków. Nie zabraknie wpisanego już w festiwalową tradycję udziału Kapeli Góralskiej Jaśka Kubika. Festiwal zainauguruje przedstawienie przez znakomitego krakowskiego aktora Jerzego Trelę fragmentów „Filozofii po góralsku” ks. Józefa Tischnera.

Chciałaby Pani w jakiś szczególny sposób zaprosić czytelników Pienińskiego Portalu Informacyjnego do przyjścia na koncerty w tym roku?
Organy kojarzone są powszechnie jako instrument muzyczny, który towarzyszy nabożeństwom kościelnym, gdzieś wysoko pod sklepieniem kościoła ktoś na nich gra raz lepiej, raz gorzej. Okazuje się, iż jest to jednak instrument o wielkich możliwościach brzmieniowych, nie na darmo nazywany „królem wszystkich instrumentów”.  Zachwycał się nim i wielką część swojej twórczości poświęcił organom sam Johann Sebastian Bach. Któż nie słyszałby chociażby o Bachu…? Warto więc posłuchać muzyki organowej w jej artystycznych, najlepszych odsłonach.