Źródło: Uzdrowisko Szczawnica
Zdjęcia: Magdalena Wojtarowicz
Wykładem nt. Historii Uzdrowiska Szczawnica rozpoczął się cykl spotkań edukacyjnych i warsztatów dla seniorów, które potrwają do najbliższego piątku.
- Wody szczawnickie nazywane szczawami, były znane z dawien dawna. Od nich pochodzi nazwa miejscowości notowana w źródłach historycznych już w XIV wieku. Na szczawie górale gotowali potrawy, wypiekali chleb i ciasta, stosowali ją, jako lekarstwo na różne dolegliwości. - mówił Anna Wawrzczak archeolog i pracownik Muzeum Uzdrowiska rozpoczynając dzisiejsze spotkanie.
24. sierpnia 1811 roku Urząd Kameralny w Nowym Targu wystosował pismo do Administracji Majątkiem Państwowym i Salinami we Lwowie, w którym zawiadamia o istnieniu dwóch leczniczych źródeł w Szczawnicy "górnego i starego" źródła. Obecnie są to źródła: Józefina i Szymon. Moment ten jest uznawany jest za początek powstania Uzdrowiska Szczawnica.
Oba wspomniane źródła znajdowały się na terenach, które były własnością Józefa Zachwieji nazywanego "Józiopankiem", który po podpisaniu umowy z Urzędem Kameralnym zobowiązał się butelkować i rozsyłać niewielkie ilości wody. W 1820 roku źródła odkupił mieszkaniec Spisza Jan Kutschera, który kontynuował eksport wody i wybudował pierwszy skromny pawilon nad "górnym" źródłem. Osiem lat później dobra szczawnickie nabyli Józefina i Stefan Szalayowie (węgierska rodzina ziemiańska), dzięki którym zwiększono wysyłkę wody a ich działalność później kontynuował syn Józef Szalay, który wykorzystując miejscowe źródła, urządził w Szczawnicy kurort w „szwajcarskim stylu”. W swoim testamencie przekazał Szczawnicę Akademii Umiejętności, która 1 lipca 1909 roku sprzedała ją hrabiemu Adamowi Stadnickiemu z Nawojowej. Szczawnica stała się modnym kurortem w latach międzywojennych i po II wojnie światowej. W 1948 roku władze PRL upaństwowiły Uzdrowisko. Lecznictwo sanatoryjne w Szczawnicy, ukierunkowano głównie na terapię chorób zawodowych górników i hutników. Zaczęto budować tzw. sanatoria branżowe. W 2005 roku potomkowie hrabiego Stadnickiego odzyskali Uzdrowisko i wtedy rozpoczął się okres przywracania kurortowi dawnej świetności.
Wykład połączony był z pokazem slajdów. W muzeum Uzdrowiska można obejrzeć specjalną wystawę poświęconą historii lecznictwa, a na starych fotografii zobaczyć jak wszystko faktycznie wyglądało. Dla zwiedzających udostępniono także pamiątki w wystawie pt." Jak do Szczawnic podróżowano".
W programie spotkań zaplanowane są kolejne wykłady dotyczące „Wód mineralnych w Uzdrowisku Szczawnica” połączone z wejściem do źródła "Jan" oraz prelekcja pt. "Życia kulturalnego w Uzdrowisku Szczawnica w XIX i w I poł. XX wieku". W czwartkowy wieczór zobaczyć można będzie sztukę regionalną w wykonaniu Zespołu im. Jana Malinowskiego "Wesele Góralskie" a w piątek podczas otwartego pikniku uczestnicy będą mogli skorzystać m.in. z bezpłatnych zabiegów w Inhalatorium, degustować wody mineralne, wziąć udział w warsztatach sztuki regionalnej.
reklama
reklama